Transport to bardzo istotna gałąź gospodarki, która ma duży wpływ na PKB każdego kraju i spełnia istotną rolę w obrocie międzynarodowym. W przypadku krajów należących do UE rynek wolny od kontroli granicznej i jednocześnie od obciążeń celnych sprawia, że transport stał się jeszcze istotniejszy i ma istotną rolę w obrocie międzynarodowym.
Tak istotna rola transportu sprawia, że musi być usankcjonowany prawem, warto więc przyjrzeć się najważniejszym aspektom transportu w Polsce i UE.
Spis treści
Najpopularniejsza forma – transport drogowy
Od lat tą najbardziej popularną formułą pozostaje transport drogowy. Cieszy się największym zainteresowaniem i stanowi około 75% całego transportu w UE. To jego dotyczą regulacje, które miały ujednolicić formułę transportu we wszystkich krajach UE.
Współpraca gospodarcza, która miała stać u podstaw całej Unii musi być powiązana bezpośrednio również z transportem. Dlatego zniesione zostały cła, nie ma kontroli granicznych co istotnie ułatwia przepływ towarów. W dłuższej perspektywie to pozwala na swobodniejszą organizację transportu.
Prawo transportowe w Polsce
Prawo transportowe w Polsce jest wynikiem kilku ustaw i rozporządzeń, które tego tematu dotyczą i sankcjonują kwestie z tym związane. Jednocześnie muszą być zgodne również z obowiązującymi dokumentami w UE. W Polsce obecnie prawo transportowe składa się z takich dokumentów jak
- ustawa prawo przewozowe
- ustawa o transporcie drogowym
- ustawa o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych
- ustawa o czasie pracy kierowcy
Te cztery ustawy stanowią podstawowe dokumenty służące ustaleniu praw i obowiązków jakie są po stronie firm odpowiadających za organizację transportu drogowego.
Prawo transportowe w UE
Jeśli chodzi o organizację transportu w UE to również możemy mówić o kilku dokumentach, które mają w tym zakresie kluczowe znaczenie i decydują o sankcjonowaniu tego, co odnosi się do organizacji transportu. I tak mówimy tu o następujących dokumentach:
- konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów z 1956 (CMR)
- konwencja o przewozie kolejami
- rozporządzenie Rady w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych i ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych
- rozporządzenie Parlamentu i Rady w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych.
W zakresie transportu drogowego podstawowy dokument to jednak pierwsza konwencja CMR, która określa w dokładny sposób jakie są zasady organizacji transportu wewnątrzwspólnotowego.
Ograniczenia prędkości, opłaty na drogach
Zarówno jeśli chodzi o Polskę jak i o wszystkie kraje UE, przejazd po autostradach samochodów powyżej 3,5 tony obarczony jest opłatami.
Systemy poboru mają obecnie charakter elektroniczny i jest to niewątpliwie ten przepis, który ma istotne znaczenie dla kierowców. Opłata albo ma charakter stały i pozwala przez określony czas poruszać się w danym kraju, albo ma charakter rozliczeń od kilometra.
Do tego zarówno w Polsce jak i w UE dochodzi kwestia ograniczeń prędkości, które zarówno w Polsce jak i w UE dotyczą samochodów ciężarowych i jest to ograniczenie najczęściej sięgające około 50 km/h mniejszej prędkości niż w przypadku aut osobowych.
Firmy transportowe działające czy to w Polsce czy na terenie UE muszą zdawać sobie sprawę z pewnych uwarunkowań prawnych, które ich dotyczą. To istotna kwestia, ponieważ ich działalność o zarobkowym charakterze wymaga stosowania się do tych przepisów i działania w zgodzie z nim. Wspomniane powyżej akta normatywne powinny więc być przez te podmioty bardzo dobrze znane.